+- Tunca-Forum (https://tiryakiboard.com)
+-- Forum: GENEL KÜLTÜR BİLGİLERİ (https://tiryakiboard.com/forumdisplay.php?fid=10)
+--- Forum: GENEL KÜLTÜR BiLGiLERi MAiN (https://tiryakiboard.com/forumdisplay.php?fid=229)
+---- Forum: Eğitim Öğretim Bilgileri (https://tiryakiboard.com/forumdisplay.php?fid=235)
+---- Thread: Descartes – Yöntem Üzerine Konuşma Kitap Özeti (/showthread.php?tid=10361)
Descartes – Yöntem Üzerine Konuşma Kitap Özeti - RasitTunca - 08-05-2020
Descartes – Yöntem Üzerine Konuşma Kitap Özeti
Descartes’ın
1637’de yayımlanan Yöntem Üzerine Konuşma’sı, dünya felsefe
literatürünün en çok ses getirmiş eserleri arasında yer alır. Kitap
Avrupa düşünce tarihinin temel taşlarından biridir.
Descartes’ın felsefesine göre; insan
görüşleri çeşitlidir ve hiç kimse de doğruyu söyleyememektedir. Ancak
herkes doğruyu bulduğunu sanmaktadır. Nesnel fikirlere karşı yoğun bir
şüphe duyan Descartes, “2’yi 3’e her ekleyişimde aldanmıyor muyum
acaba?” diyerek, öznel yargılardan da şüphe ettiğini gösterir.
Descartes’a göre şüphe etmek demek, düşünmek demektir: “Düşündüğümden
eminim, zira bundan şüphe etmek için yine düşünmek lâzımdır.” Demek ki,
şüpheyi şüphe dışına atacak olan tek gerçek, “Düşünme”dir. İşte
Descartes’tan başlayan Yeniçağ felsefesinin taşı budur ki, “Madem ki
düşünüyorum, öyleyse varım-cogito ergo sum” gerçeği, bu şüphenin zorunlu
bir sonucudur.
Yöntem üzerine konuşma, Descartes’ın
birinci dönem yapıtlarındandır. 1618′den 1637′ye kadar sürmüş olan bu
birinci döneminde, Descartes bir filozoftan çok bir bilim adamıdır;
dünya üzerine, insan üzerine, insanın evrendeki yeri üzerine evrensel
bir bilim geliştirmeye yönelir. 1637′den sonranın
Descartes’ı bir bilim adamı olmaktan çok bir filozoftur ya da bir
metafizikçidir. Asıl adı Discours de la méthode, pour bien conduire la
raison et chercher la vérité dans les sciences, plus la dioptrique, les
météors et la géométrie qui sont les essais de cette méthode (Usu iyi
yönetmek ve bilimlerde doğruyu aramak için yöntem üzerine konuşma ve bu
yöntemin denemeleri olan dioptrik, meteorlar ve geometri) olan bu
kitabın bugün yalnızca altı bölümlük Yöntem üzerine konuşma bölümü ilgi
çeker. Kitabı oldukça kalınlaştıran öbür bölümler bugün için yalnızca
bilim tarihi uzmanlarının ilgisini çekebilir.
Bu konuşma tümü bir defada okunmak için
çok uzun görülürse altı bölüme ayrılabilir. Birincide bilimlerle ilgili
çeşitli belirlemeler, ikincide yazarın aradığı yöntemin başlıca
kuralları, üçüncüde bu yöntemden çıkardığı ahlak kurallarından bazıları,
dördüncüde metafiziğinin temellerini oluşturan Tanrı’nın ve insan
ruhunun varlığını kanıtlamasını sağlayan nedenler, beşincide fizikle
ilgili olarak araştırdığı sorunların düzeni ve özellikle yüreğin
deviniminin ve hekimlikle ilgili bazı başka güçlüklerin açıklaması, sonra da ruhumuzla hayvanların ruhu arasındaki ayrım ve sonuncuda doğanın araştırılmasında şimdikinden daha ileri gitmek için gerekli olduğuna inandığı şeyler ve bu konuşmayı hangi nedenlerle yazdığı bulunacaktır.