Hafta Nedir? Hafta’yı kim buldu
Hafta, 7 günden oluşan zaman birimi. Farsça yedi manasına gelen haft/heft kelimesinden türetilmiştir. Türk lehçelerinden Tıva Türkçesinde Yedilik anlamında söyleyişlerine uygun olarak çedilik[1] diye söylenmektedir.
Haftanın günleri
tanımlanmıştır. Haftanın günlerinin adlandırılmasında çeşitli dillerde çeşitli kaynaklar kullanılmıştır. Bu kaynaklardan en yaygın kullanılanları ise dini ve nümerik adlandırma kaynaklarıdır.
Haftanın günleri yedi günden oluşup Türkçe'de aşağıdaki gibi isimlendirilmektedir.
Pazartesi Pazar ertesi kelimeleri
Salı Arapça üçüncü gün anlamında Sellase, Selase ثلاثة sözcüğünden gelir.
Çarşamba Farsça-Süryanice dördüncü gün anlamında چهارشنبه (çıhar-şenbe) kelimesinden gelir.
Perşembe Farsça-Süryanice beşinci gün anlamındaki پنجشنبه (penc-şenbe) kelimesinden gelir.
Cuma Arapça, "جمع CM'A" "toplanmak" kökünden gelir.
Cumartesi Cuma ertesi kelimelerinin birleşmesinden gelir.
Pazar Pazar kelimesinden gelir.
Hafta’yı kim buldu
Hafta, birbirini takip eden yedi günden meydana gelen zaman parçasıdır. Farsçada yedi anlamına gelen hefte kelimesinden dilimize geçmiştir. Gün, ay ve yıl astronomik bir periyoda karşılık gelmekte fakat hafta astronomik bir periyoda karşılık gelmemektedir.
Hafta kavramının ilk defa ne zaman ve kimler tarafından kullanıldığı bilinmemekle birlikte, M.Ö. 10. yüzyılda Asurluların bu şekilde birbirini takip eden yedi günlük bir zaman parçası kullandığı anlaşılmıştır.
Haftanın tatil günü uygulamasında dini uygulamalar önemli olmuştur. İlk hafta tatili uygulaması İbraniler tarafından kullanılmaya başlanmış ve Hıristiyanlar tarafından da tasdik edilmiştir.
M.S. 321 yıllarında Roma İmparatoru Kostantin tarafından getirilen bir düzenle yedi günlük haftanın başlangıcı olarak Pazar günü kabul edilmiştir.
Hafta tatili Yahudilerce Cumartesi, Hıristiyanlarca Pazar, Müslümanlar nezdinde ise Cuma günü olarak kabul edilmiştir. Memleketimizde 1926 yılına kadar hafta tatili Cuma günüydü. Bu tarihte çıkarılan hafta tatili ile ilgili bir kanunla bu tatil Pazar olarak kabul edildi.
Kar©glan Başağaçlı Raşit Tunca
